Aydın’da zeytin dönemi hareketliliği sürüyor.
Üreticiler tarafından toplanan zeytinlerin yağ seyahati devam ederken, çiftçilerin değerli geçim kaynaklarından biri olan ve itinayla ağaçlardan toplanan zeytinler sıkılarak zeytinyağı haline getiriliyor.
İşleri ağırlaşan işletme sahipleri talepleri yerine getirmek için çalışmalarını sürdürürken, çalışacak personel bulamamaktan yakınıyor.
“12 ayda kazanacaklarını 3 ayda kazanıyorlar”
Türkiye’de insanların işsizlikten yakındığını lakin çalışmak isteyene işin her vakit bulunduğunu söz eden Aydın’ın Koçarlı ilçesinde fabrika sahibi olan Mehmet Cemal Şengün, şunları söyledi:
Bir çuval çürük taban zeytini 500 TL. 2 çuval çürük zeytin sat, 1 çuval şeker al. O kıymetli, bu kıymetli diye bir şey yok. Evli bir çift dönemde devamlı taban zeytin toplayıp gelerek sattılar. 160 bin TL’lik zeytin satmışlar. 140 bin 160 bin TL karı-koca zeytin toplamış. 3 ayda kazandıkları parayı 12 aya yaysak bile aylığı 12 bin civarına tekabül ediyor. 3 ay çalış geriye kalan vakitte yat. Burada çalıştığının haricinde git istersen diğer bir işte de çalış, parana para kat. Dağlarda taban zeytinleri başta olmak üzere birçok yerde zeytinler ağaçların başında kaldı. Hani işsizlik vardı? Toptan 80 TL’den yağ alıyoruz. Dağdaki zeytinleri toplayıp gelseler hoş para kazanırlar. Sonra ‘hükümet kötü’ diyorlar. Hangi hükümet gelirse gelsin insanlarımız çalışmazsa parasız kalmaya mahkumlar. Bu sene zeytinin ağır yılı olmamasına karşın çalışacak adam yok. 700-800 ağacı olan birine daha yeni emekçi bulabildik.
“Hamal günlük bin lira, usta 3 bin lira kazanıyor”
Sezonda işlerin hoş olduğunu ve insanların 3-4 ayda hoş paralar kazanabildiklerini kaydeden Şengün, şu tabirleri kullandı:
Burada olağan kurallarda günlük bin TL mesaiye kaldıklarında 2 buçuk 3 bin TL ustalara yevmiye veriyoruz. Hamalların yevmiyesi ise 800 TL. Mesai kaldıkları vakit da onlara bin TL veriyoruz. Hal böyleyken çalışacak adam bulamıyoruz. Bizim bu iş 3-4 ay sürüyor lakin o vakit içerisinde bir yılda kazanacağın parayı burada alıyorsun. Ben dağdan zeytinleri getirecek sürücü bulamıyorum. Personelleri ‘canım, gülüm’ diye diye buraya getiriyorum, çalıştırıyorum. Çalışanlarıma sabah gönülleri olsun diye kahvaltısını hazırlıyorum. Bu türlü bir şey mi var. Ben işveren muyum yoksa personellerin annesi miyim? bilemedim. Gönüllerini etmek için onlara yemek pişiriyorum. Azıcık sesin yükselse ‘sen bana ne bağırıyorsun’ deyip işi bırakıp gidenler oluyor.
“Kahvede oturup o berbat bu berbat diyorlar”
İnsanların kolay yoldan para kazanmak istediklerini tabir eden Şengün kelamlarını şöyle sürdürdü:
İnsanlar, alın teri dökmeden, çalışmadan para kazanmanın hesaplarını yapıyorlar. Kahvede akşama kadar oturup, ‘hükümet makûs, o berbat, bu kötü’ diye tenkitlerde bulunuyor.
