Belçika’nın başşehri Brüksel, Avrupa Birliği (AB) ülkelerinin önderlerini ağırladı.
İki gün sürecek AB Başkanlar Zirvesi’ne 27 ülkenin devlet yahut hükümet liderleri katılıyor.
AB Kurulu Lideri Charles Michel’in başkanlık ettiği doruğun birinci kısmına Birleşmiş Milletler (BM) Genel Sekreteri Antonio Guterres katıldı.
Tahıl mutabakatı gündemde
Rusya-Ukrayna Savaşı üzere değerli jeopolitik bahisler ile iklim değişikliği üzere global problemlerin ele alınacağı toplantıda, besin güvenliği ve müddeti uzatılan Karadeniz Tahıl Koridoru Mutabakatı pahalandırılacak.
Liderler, daha sonra Ukrayna oturumuna geçecek. Toplantının bu kısmına Ukrayna Devlet Lideri Vladimir Zelensky görüntü konferansla bağlanacak.
Ukrayna’ya askeri destek
AB’nin Ukrayna’ya dayanağının devamı, Ukrayna’ya sağlanacak başta 155 milimetrelik top mermisi olmak üzere çeşitli mühimmat ve silahlar, askeri takviye için finansman sağlanması ve dondurulmuş Rus varlıklarının kullanımı üzere çeşitli mevzular ele alınacak. Başkanlar, tepe toplantısında göç konusunu da görüşecek.
Zirvenin ana konusu ise ekonomik durum ve Avrupa’nın rekabetçiliği olacak. Önderler, Avrupa endüstrisinin rekabetçiliğini artırmak için atılacak adımları tartışacak.
Avrupalı üreticilerle ilgili rekabet avantajı çekincesi
AB önderlerinin geçen ay gerçekleştirdikleri dorukta, ABD’de enflasyonun düşürülmesine yönelik kapsamlı sıhhat, iklim ve vergi düzenlemelerini içeren yasanın Avrupa’ya tesirlerini tartışmıştı.
Bu yasa ABD’deki yatırımlara kıymetli teşvikler sağlıyor. AB; ABD ve Çin üzere ülkelerdeki misal teşvik ve desteklemeler karşısında Avrupalı üreticilerin rekabet avantajını kaybetmesinden çekiniyor. Önderler, sanayi yatırımlarını müdafaaya yönelik önlemleri kıymetlendirecek.
Yeşil ve dijital dönüşümü hızlandırmanın ve yatırımları teşvik etmenin yollarını ele alacak başkanların, sentetik yakıtlar ve nükleer gücün gelecekteki rolünü de tartışması bekleniyor.
Fransa ve Almanya’nın görüş ayrılıkları
Fransa ile Almanya ortasında nükleer güç ve içten yanmalı motorlar konusundaki görüş ayrılıkları tepenin, ana gündeminin dışına sapmasına neden olması bekleniyor.
Başını Almanya’nın çektiği bir küme ülke, AB’nin 2035 yılından itibaren içten yanmalı motora sahip, yani akaryakıtlı ve dizel yeni arabaların satışını yasaklama teşebbüsüne karşı çıkmıştı.
Otomobil üreticisi ülkelerin reaksiyonunu çekti
Avrupa Parlamentosu (AP) tarafından onaylanan ve AB ülkelerinde satılacak yeni arabalara ve hafif ticari taşıtlara katı karbon emisyon standartları getirecek düzenleme, AB’nin büyük araba üreticisi ülkelerinin yansısını çekmişti.
Almanya, planı desteklemek için AB’nin e-yakıt olarak bilinen ve yenilenebilir güç ve havadaki karbondioksiti yakalama ile üretilen sentetik yakıtlarla ilgili bir muafiyet getirilmesi gerektiğini belirtmiş, AB Kurulu’ndan bu hususta bir düzenleme talep etmişti.
Berlin garanti istiyor
Böylece Almanya, sentetik yakıtlarla çalışan içten yanmalı motorlara sahip yeni otomobillerin satışına dair teminat istiyor.
Almanya’nın bu tavrı Fransa’nın reaksiyonunu çekmişti. Bu mevzuda AB Kurulu ile Almanya ortasındaki müzakereler ise devam ediyor.
Öte yandan, Fransa, Avrupa’da daha fazla yeşil teknoloji üretmeye yönelik AB düzenlemelerinde nükleer güce daha fazla yer verilmesini istemişti.
Temiz teknoloji üretimi
AB Kurulu, müsaadelerin daha süratli verilmesini ve projelerin daha fazla finansmana erişiminin sağlanmasını içeren, Avrupa’da pak teknoloji üretimini artırmaya yönelik yeni planlarını geçen hafta açıklamıştı.
AB, Avrupa’daki pak teknoloji yatırımcılarının ABD ve Çin üzere cazip sübvansiyonlar sunan ülkelere gitmemesine yönelik yasa paketinde nükleer güce yer vermemişti.
Fransa, bu planda nükleer gücün de yer almasını istemesine rağmen Almanya üzere birtakım ülkelerin karşı tavrı nedeniyle başarılı olamamıştı.
AB Önderler Doruğu’nda Avrupa’nın en büyük ülkeleri Almanya ve Fransa’nın bu mevzulardaki farklı tavırlarının da gündeme gelmesi öngörülüyor.
Bankacılık dalının durumu görüşülecek
AB önderleri ikinci gün ise Euro Doruğu düzenleyecek. Euro Doruğu’na, Avrupa Merkez Bankası (ECB) Lideri Christine Lagarde ve Euro Kümesi Lideri Paschal Donohoe de katılacak.
AB’nin ekonomik ve mali durumunu görüşecek önderler, maliye siyasetlerinin uyumunu tartışacak. AB üyesi ülkelerin kamu harcamalarını ve bütçe açıklarını sonlandıran mali kuralların da bu oturumda tartışılması bekleniyor.
Liderler, bilhassa ABD’deki banka iflasları ve İsviçre’deki bankacılık krizinin AB’ye muhtemel tesirleri konusunda görüş alışverişinde bulunacak.
Geçen hafta ABD’de başlayan bankacılık krizinin akabinde Avrupa’da da Credit Suisse paniği yaşanmıştı. Bu oturumda başkanlar, ECB Lideri Lagarde’dan ayrıntılı bilgi alacak.
