Türkiye’nin onayı ile Finlandiya NATO üyesi oluyor.
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Finlandiya’nın yarın resmen NATO’ya katılacağını duyurdu.
Bayrak çekiliyor
Finlandiya bayrağı yarın NATO karargahına çekilecek.
Böylece Finlandiya, 31’inci ülke olarak ittifaka katılmış oldu.
“İsveç de daha inançlı hale gelecek”
NATO Genel Sekreteri Stoltenberg “Finlandiya Salı günü NATO’nun bir kesimi olacak. Bu adım Finlandiya’yı daha inançlı yapacak. Buna bağlı olarak İsveç de daha inançlı hale gelecek.” diye konuştu.
Geçen yıla kadar bu türlü bir talep yoktu
Finlandiya, Soğuk Savaş’tan beri NATO’nun birçok misyonuna katkı sağlıyor ve 1994’ten beri “partner ülke” olarak NATO ile birçok hususta iş birliği yapıyordu lakin geçen yıla kadar NATO’ya katılma konusunda niyet beyan etmemişti.
Tarafsızlık prensibini değiştirdi
Finlandiya hükümeti, Rusya’nın Ukrayna’ya 24 Şubat 2022’de saldırmasından sonra Avrupa’da güvenlik mimarisinin değiştiği gerekçesiyle ülkenin yıllarca izlediği tarafsızlık unsurunu değiştirdi.
Rusya ile 1340 kilometrelik sona sahip Finlandiya ve komşusu İsveç, NATO’nun güvenlik şemsiye altına girmek için 18 Mayıs 2022’de NATO’ya resmen üyelik başvurusu yaptı.
Üyelik daveti NATO Tepesi’nde geldi
İki İskandinav ülkesinin büyükelçileri müracaat mektubunu NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’e birlikte teslim etti.
Bunun akabinde 28-30 Haziran 2022’de İspanya’nın başşehri Madrid’de yapılan NATO Tepesi’nde iki ülke resmen üyeliğe davet edildi.
5 Temmuz’da NATO ülkeleri iştirak protokolünü imzaladı ve İsveç ve Finlandiyalı yetkililer, NATO’nun toplantılarına “davetli ülke olarak” katılmaya başladı.
Türkiye, terörle çabayı önlerine sundu
Türkiye, Madrid’deki doruktan evvel bilhassa İsveç’teki PKK/YPG ve FETÖ üzere terör örgütlerinin faaliyetleri nedeniyle kimi güvenlik kaygılarını lisana getirdi.
Nitekim Türkiye, İsveç ve Finlandiya ortasında terörle gayretin artırılması konusunda tepe sırasında Üçlü Muhtıra imzalandı.
İsveç ve Finlandiya, bu metinle terörle çabada daha fazla iş birliği taahhüt etti.
İsveç yetersiz kaldı, Finlandiya onayı aldı
Daha sonra üç ülke ortasında çok sayıda görüşme yapıldı.
Türk yetkililer, bilhassa İsveç’in bu husustaki adımlarının memnuniyet verici lakin yetersiz olduğunu belirtti.
Finlandiya konusunda ise Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 17 Mart 2023’te onay sürecinin başlatılacağını açıkladı.
Aşama evre üyelik onayı geldi
Bu sırada Haziran 2022’de düzenlenen Madrid Doruğu’ndan çabucak sonra NATO ülkelerinin birçok iki ülkenin üyelikleri için onay sürecini başlatmıştı.
20 NATO ülkesi temmuzda, 4 ülke ağustosta, 4 ülke de eylülde meclislerinde onay sürecini tamamladı.
Son olarak 27 Mart 2023’te Macaristan Meclisi Finlandiya’nın üyeliğini onayladı.
1 yıldan kısa bir müddette tamamlandı
TBMM’deki onay ise 30 Mart’ta çıktı.
Böylece Finlandiya’nın NATO üyelik süreci 1 yıldan kısa müddette tamamlanmış oldu.
Güvenlik garantisi alıyor
NATO müttefiki 30 ülkenin onaylarından sonra Finlandiya, 31’inci ülke olarak NATO Muahedesi’nin “bir üyeye yapılan taarruzun tüm üyelere yapılmış sayılacağını” öngören 5. hususu mucibince güvenlik garantisi alıyor.
Finlandiya, İsveç ile üyelik başvurusu yaptıktan sonra ABD ve İngiltere üzere NATO ülkelerinden güvenlik garantisi almıştı.
Ancak NATO’ya tam üyeliğin onaylanmasıyla Finlandiya, birinci sefer bu cins bir garantiyle NATO güvenlik şemsiyesinin altına girmiş oluyor.
Türkiye, İsveç’i şimdi onaylamadı
NATO’ya bir ülkenin kabul edilmesi için üyeliğe iştirak protokollerine tüm müttefiklerin onay vermesi gerekiyor.
Son olarak TBMM’nin onayıyla bu kural yerine getirildi.
İsveç’in de üyelik alması için Türkiye’nin onayını alması gerekiyor.