Türkiye son vakitlerde gerçekleştirmiş olduğu savunma sanayi atılımlarıyla birlikte Avrupa’da ve bölgesinde parmakla gösterilir hale 7slots geldi
Hız verilen çeşitli çalışmalarla birlikte Türkiye’nin dışa bağımlılığı büyük ölçüde azaltıldı
Gökbey’in iki motorunda olgunlaştırma testleri tamamlandı
Türkiye nin savunma sanayiinde gereksinimi olan ortalarında genel gaye helikopteri ile insansız Winxbet hava aracının İHA da bulunduğu araçların motor üretimini Eskişehir tesislerinde gerçekleştiren TEI nin Genel Müdürü Prof Dr Mahmut Akşit TEI TS1400 motorunun Gökbey ile birinci beşerli uçuş öncesi tüm olgunlaşma XSlot testlerini tamamladığını söyledi
Helikopterin birinci beşerli uçuş için hazırlanan birinci 2 motorun ay sonunda teslim edileceğini belirten Akşit şöyle söyledi
TUSAŞ’ın bizden istediği bütün testleri tamamladık
Geçen sene içinde 1572 Youwin beygire kadar motor gücünü çıkardığımızı duyurmuştuk Natürel ki olgunlaştırma testleri tam gaz devam etti Geldiğimiz an prestiji ile beşerli uçuş öncesi TUSAŞ’ın bizden istediği bütün testleri tamamladık TUSAŞ tarafında da enfesbet bir uçuş emniyet denetleme komitesi var onun onayını bekliyoruz Nasip olursa bu ayın sonunda şura toplanıyor ve onay çıkar diye bekliyoruz İnşallah önümüzdeki birkaç ay içerisinde Gökbey helikopterimizi kendi motorumuzla büsbütün yerli ve ulusal olarak gökyüzünde görmeyi umut ediyoruz
Devasa yapıda bir altyapımız aslında vardı
Gökbey genel amaç helikopterine güç verecek olan TEI TS1400 motorunun yerli ve ulusal imkanlarla olgunlaşma testlerine tabi tutulduğunu belirten Prof Dr Akşit şöyle konuştu
Projeye başlarken TEI’nin altyapısı olarak kurulduğunda da 100 bin libre itkiye kadar motor test edecek devasa yapıda bir altyapımız esasen vardı lakin helikopter motorunda daha sonluydu Bir tane motor test alanımız bremze vardı buna 5 tane daha ekledik Bunun yalnızca 1 tanesi ithal Başka hepsini kendimiz geliştirip yaptık Şu anda motor geliştirme ve olgunlaştırma testlerimizi de bu yeni yaptığımız ulusal bremzelerimizde yapıyoruz Yani aldığımız verinin datanın her şeyinden eminiz
Milli muharip uçağı hangardan çıktı
Türk Havacılık ve Uzay Sanayii TUSAŞ tarafından yürütülen ve Türkiye’nin en değerli teknoloji geliştirme projesi olan Ulusal Muharip Uçak motor çalıştırarak hangardan çıktı Ulusal Muharip Uçak’ın Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde bulunan ve 2030’lu yıllardan itibaren kademeli devreden çıkartılması düşünülen F 16 uçaklarının yerini alması bekleniyor
Milli Muharip Uçak’ın yerli ve ulusal bir motorla uçabilmesi için TEI de bir grup kurulduğunu anlatan TEI Genel Müdürü Prof Dr Akşit yalnızca mühendis sayısının 300 e kadar çıktığını söyledi Prototip imalat mühendisleri test ve kalite kümesiyle birlikte Ulusal Muharip Uçak’ın motoru için bini geçen önemli bir işçi gücüne sahip olduklarını kaydeden Akşit şunları söyledi
Sanayi Başkanlığımızın bir yıl kadar evvel açtığı ihalenin sonuçları daha açıklanmadı fakat biz TEI olarak bu motorlarda en büyük en güçlü takımlardan biriyiz TR Motor firması ile bir arada çalışmalara başladık Şu anda Ulusal Muharip Uçak’ın motoru için çalışan mühendis sayımız 200 300 ortası bir sayıya ulaştı Prototip grubumuz imalat mühendislerimiz test kümemiz kalite kümemiz da var Bunların verdikleri takviyesi de düşünürseniz aslında bini geçen önemli bir işçi gücümüz var ve süratlice büyüyor Şampiyonlar ligine gerçek manada birinci türbinli jet motorumuzu yaparak ve prototipini teslim ederek çıkmıştık Bunu birinci uçuşla bir arada tescillemiş olacağız Artık şampiyonlar ligine çıktığımızı Türkiye’nin de TEI vasıtası ile bu güç teknolojiye artık dünyada sahip olan 4 5 ülkeden birisi olduğunu tescillemiş ve dünyaya da göstermiş olacağız
Sonbahar üzere birinci motorumuz bitmiş olacak
Bu yıl içindeki en büyük maksatlarının Gökbey helikopterinin kendi motoruyla uçurmak olduğunu tabir eden Akşit şöyle devam etti
Sertifikasyon ile ilgili uzun testlerimiz olacak Bunlar TUSAŞ’ın bizden uçuş öncesi istediği son testler Bundan sonra da büsbütün inançlı olduğundan emin olmak için araçla birlikte de uzun bir sertifikasyon süreci var İkinci büyük amacımız 2023 yılında TEI TF6000 motorumuzun birinci prototipini çalıştırmak Ufak tefek gecikmeler oluyor ancak bu yıl için maksadımız devam ediyor İnşallah sonbahar üzere birinci motorumuz bitmiş olacak TEI olarak biz son 10 yılda bilhassa devletimizin muhtaçlığı olan bu havacılık motorlarında nitekim âlâ yola kat ettik Şu anda binlerle söz edilen hoş bir mühendislik takımı kurduk ve kendi gençlerimizi yetiştirdik Artık kalıcı bir formda bu teknolojiyi TEI olarak ülkemize kazandırdığımızı düşünüyorum Bizim birinci önceliğimiz ulusal gereksinimleri karşılamak Devletimizin bir epey muhtaçlığı var yani helikopter motoru bitince ulusal muharip uçak var HÜRJET’in motoru ithal HÜRKUŞ’un motoru ithal gemilerimizin motoru var Bunları tedarik edip takabiliyorsak alışılmış ki bir sorun yok lakin vakit içinde yavaş yavaş yeni geliştirdiğimiz savunma sistemlerinin artık bizim burada geliştireceğimiz ulusal motorlarla uçması çalışması yüzmesi en büyük amacımız
Azab yakın vakitte patlatma testlerine girecek
Diğer bir gelişme de kamikaze insansız hava aracı Azab ta gerçekleşti
Robit Teknoloji delta kanat yapısına sahip çok gayeli kamikaze Azab’ı geliştirip uçuş testlerini gerçekleştirdi Uzun menzil ve yüksek yararlı yük taşıma kapasitesine sahip Azab ile yakın vakitte patlatma testleri yapılması planlanıyor
Harp başlığını istediğimiz halde değiştirip entegre edebiliyoruz
Robit Teknoloji İnsansız Hava Araçları Yöneticisi Selçuk Fırat AA muhabirine yaptığı açıklamada 15 yıllık geçmişe sahip şirketin yüklü olarak bilişim ve bilişim güvenliği alanlarında faaliyet gösterdiğini son 2 yıldır da savunma endüstrisi alanında tahliller geliştirdiklerini söyledi
Azab ismini verdikleri eserin çok amaçlı kamikaze İHA olduğunu söz eden Fırat Harp başlığını istediğimiz halde değiştirip entegre edebiliyoruz Envanterdeki mevcut harp başlıklarını kullanabiliyoruz dedi
150’lik Azab 7 kilogram yükünde ve 3 kilogram mühimmat taşıyabiliyor
Azab’ın 2 versiyonu bulunduğunu belirten Fırat şunları kaydetti
Azab’ın kanat açıklığı 150 ve 200 santimetre olan iki versiyonu var 200’lük Azab 15 kilograma kadar yararlı yük taşıyabiliyor 50 kilogramla kalkış sağlıyor 150’lik Azab ise 7 kilogram tartısında ve 3 kilogram mühimmat taşıyabiliyor Çok amaçlı olması kapsamında isterseniz at unut isterseniz hür sirkülasyon isterseniz bir operatör yardımıyla 200 kilometre görüş çizgisinden Azab’ı kamerasıyla yönlendirip gayeye kendiniz götürebiliyorsunuz Birebir vakitte verdiğiniz GPS koordinatlarıyla direkt kendisi gayesine ulaşıp imha edebiliyor Azab’ın kendine has sensörleri var Ukrayna ve Azerbaycan savaşlarında da gördüğümüz üzere bu tıp kamikaze İHA’lara karşı tedbirler alıyorlar Bu tedbirlerin önüne geçmek için de birkaç özellik var Her ne olursa olsun Azab amacın üzerine geldiğinde kendini imha edebilecek güçte Azab T200 modelimizi iki operatörüyle çok rahat formda kurabiliyorsunuz Tıpkı vakitte 8 16’lı podlarda taşınabiliyor Konseyimi 5 dakika sürüyor Evvelce isterseniz vazifesini yükleyebiliyorsunuz İstenirse operatör bilgisayarını açıp kumandasıyla birlikte maksadına direkt gönderilebiliyor Ufak Azab’ı tek operatörle olağan bir sivil araçla isterseniz askeri araçla taşıyabilirsiniz Konseyimi tekrar 5 dakika Birinci konseyimi yaptıktan sonra arka arda 5 10 adet Azab atabiliyorsunuz Onun testlerini şimdi yapmadık
Üretime hazırız
Azab’ın geldiği etaba ait de bilgiler veren Fırat şöyle konuştu
Azab uçuyor amacına dalış gerçekleştiriyor Bütün uçuş testlerini gerçekleştirdik Mühimmatlı testlere geçiyoruz Önümüzdeki aylarda da mühimmatlı testlerini yapacağız Şu anda tetikleme sistemini test ediyoruz Birebir vakitte maksada geldiğinde otopilotunu uyarıp ‘Ben artık kendimi imha ettireceğim’ demesi kısmındayız Mühimmat testlerinin yılın ortasında ya da yılın üçüncü çeyreğinde bitmesini bekliyoruz Üretime hazırız Gelecek siparişleri karşılayabilecek seviyede olacağız
Havanlar tank topları ve RPG mühimmatı Azab’a entegre edilebilir
Azab’a özel mühimmat üretilebileceği üzere güvenlik güçlerinin elindeki harp başlıklarının da kullanılabileceğine işaret eden Selçuk Fırat havanlar tank topları ve RPG mühimmatının çok kolay bir halde Azab’a entegre edilebildiğini bildirdi
Azab’ın bir platform olduğunu ve istenildiği üzere şekillendirilip kullanılabileceğini vurgulayan Fırat bu hususta rastgele bir sınırlamanın olmadığını Azab’ın maksada nazaran kesim etkili yangın modül etkili mühimmatlarla vazife yapabileceğini kaydetti
Farklı muhtaçlıklar için 2 farklı çözüm
Azab T150’yi fırlatmak için 3 metrelik elektrikli bir katapult geliştirdiklerini anlatan Fırat Azab T200’ün ise 6 metrelik bir katapultu bulunduğunu ayrıyeten çalışmaları süren roketli sistem tamamlandığından kamyondan ya da konteynerden atılabileceğini söyledi
Azab’ı Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığına sunduklarını ve olumlu geri dönüşler aldıklarını söz eden Fırat şu sözleri kullandı
Bu özelliklerde bir İHA’nın uçar hale gelmesi ve ulaştığı yük aralık şimdi Türkiye’de gelinmiş bir nokta değil Azab mevcut kamikaze İHA’larla karşılaştırıldığında şu anda sınıfında Türkiye’de tek Tıpkı vakitte yurt dışında da çok büyük ilgi görüyoruz Bu hafta iki ülkeyle temasımız oldu Hem ihracatımız hem de ordumuz için hoş bir eser olacak
500 kilometre aralığı var 200 kilometreye kadar denetim edebiliyorsunuz
Selçuk Fırat Azap versiyonlarının gereksinimlere nazaran şekillendirildiğine işaret ederek kullanım konseptlerine ait şu bilgileri verdi
Azab T150’yi operasyonel taşıma maksadıyla geliştirdik Bir timin elinde en az 3 tane otomobilin gerisine atıp götürüp 100 kilometre uzaklıkta rastgele bir amacı kamerayla vurabileceği biçimde yaptık Azab T200 ise uzun arada ülke sonlarını muhafazası hedefiyle caydırıcı bir öge olarak yapıldı 500 kilometre arası var 200 kilometreye kadar denetim edebiliyorsunuz Sonrasında amacına kadar ilerliyor Gayeye geldiğinizde istediğiniz halde dalışını gerçekleştiriyor İsterseniz dik isterseniz açılı dalış yapabiliyor Maksadına ulaştığında ya da vazife sonlandırıldığında kendini imha edebiliyor Ele geçirilirse patlamadan ki biraz güç hiçbir kesimini bulamazlar
Radara yakalanma mümkünlüğü çok az
Azab’ı misal eserlerden ayıran en temel farkın yararlı yük taşıma kapasitesi olduğuna işaret eden Fırat şöyle devam etti
Şu anda bu kapasitelerde yararlı yük taşıyan bir kamikaze İHA yok ülkemizde Bir öteki kıymetli özelliği de kullanıcı tarafından yönlendirilebilir ve çok kolay kurulabilir olması Ayrıyeten geliştirilebilir bir platform Azab’ı yalnızca kamikaze İHA olarak da düşünmeyin Farklı yararlı yükler de entegre ederek kullanılabilir halde İsterseniz 50 kilogramlık yük de taşıyabilir Azab Platformu 3 5 metre kanat açıklığına çıkartabiliyoruz gövdesini istediğimiz biçimde dizayn edebiliriz Radar kesit alanı ve kompozit gövdesi sayesinde radara yakalanma mümkünlüğü çok az olan bir eser Testlerimizde genelde 50 100 metre ortasında uçuyor asgarî irtifası bu düzeylerde Azab saatte 278 kilometre sürate ulaşabiliyor çok hızlı gidiyor Operatör 200 kilometre menzile kadar Azab’ı kumanda edebiliyor T200 ile 500 kilometre menzile ulaşmak mümkün